Aile hekimliği uygulaması kapsamında, kişilerin düzenli izlem ve değerlendirmelerinin yapılması, sağlık hizmeti başvurularının kişinin sağlık geçmişine hâkim, hekim-hasta ilişkisinin karşılıklı güven içinde kurulduğu bir hekim vasıtasıyla çözülmesi ve yönetilmesi için her kişinin bir aile hekimi olması sağlanmıştır.
Uygulamaya ilk geçişte kişilerin aile hekimleri ikamet ettikleri yerleşim yerleri dikkate alınarak Bakanlıkça yapılmış, ancak kişilere aile hekimini seçme ve değiştirme hakkı tanınmıştır.
Mevcut durumda;
Yenidoğanlar ve henüz nüfusa kayıtlı olmayan bebek ve çocuklar annelerinin kayıtlı olduğu aile hekimine kayıt edilmektedir.
Kişiler, aile hekimini bölge sınırlaması olmaksızın seçebilmekte olup, kişilerce aile hekimliği hizmetlerine hızlı ve kolay erişim için yaşanılan yere yakın aile sağlığı merkezlerindeki aile hekimlerine kayıt olmak tercih edilmektedir.
Zorunlu haller dışında aile hekimi üç aydan önce değiştirilememektedir.
4000’in üzerinde nüfusu olan aile hekimlerine kayıt yapılamamaktadır. Bu durumda kişilere adreslerine en yakın ve nüfusu uygun bir diğer aile hekimine kayıt önerilmekte ve nüfusu yükselmiş aile hekiminin bulunduğu aile sağlığı merkezine yeni aile hekimliği birimi planlaması yapılarak aile hekimi başına düşen nüfus azaltılarak vatandaşlarımızın aile hekimi tercihlerine imkan sağlanmaktadır.
Aile hekiminizi, e-Devlet/e-Nabız uygulaması üzerinden aile hekimi sorgulaması yapılarak veya en yakın Aile Sağlığı Merkezi veya bulunulan ilçedeki Toplum Sağlığı Merkezi/İlçe Sağlık Müdürlüğüne bizzat başvurarak öğrenebilirsiniz.
Aile hekimi değişikliği için;
- e-Devlet ve Sağlık Bakanlığının elektronik uygulaması olan e-Nabız üzerinden, kişiler kendilerine en yakın aile hekimini harita üzerinden görerek elektronik ortamda aile hekimi değişikliğini yapabilmektedir. Her ayın 5′ i ile 21 arasında yapılan değişiklikler aynı gün gece 23:59’da, ayın 21′ inden sonraki ayın 5′ ine kadar olan değişiklik talepleri ise sonraki ayın 5′ inde gece 23:59′ da gerçekleşmektedir. Değişiklik taleplerinin gerçekleşme zamanına kadar iptal edilebilmesi mümkün olup, değişiklik gerçekleştikten sonra iptal işlemi yapılamamaktadır. Kayıtlı vatandaş sayısı 4.000’den fazla olan hekime geçiş söz konusu olmayıp, 3 ay içerisinde en fazla 1 defa değişiklik yapılabilmektedir.
- Yazılı talep ile kişinin kendisinin seçmek istediği aile hekimine veya ilgili Toplum Sağlığı Merkezine / İlçe Sağlık Müdürlüğüne bizzat başvuru ile yapılabilmektedir.
- İlk kez e-Nabız kullanıcısı olacak kişiler e-Devlet (www.turkiye.gov.tr) üzerinden e-Nabız’a giriş yaparak profil ayarları üzerinden e-Nabız şifresi oluşturmalı ya da kendi Aile Hekimine başvurarak e-Nabız için geçici şifre edinmelidir. Bunun dışında e-Nabız uygulamasına e-devlet üzerinden erişmeniz de mümkündür.
Bunun dışında sürekli ikamet ettiği bölgeden uzakta kalacak kişiler ve geçici süre ile Türkiye’de ikamet edecek kişiler, kendisine yakın konumdaki bir aile hekiminden misafir hasta uygulaması kapsamında sağlık hizmeti alabilmektedir. Yaz tatili, seyahat veya başka bir sebep ile başka bir yerleşim yerinde sağlık hizmeti ihtiyacı olduğunda ‘‘Misafir Hasta’’ tanımıyla o ildeki Aile Hekiminden sağlık hizmeti alınabilmesi mümkündür. Büyükşehir Belediyesi Kanununa tabi olan ilçeler misafir hasta uygulaması bakımından tek bölge kabul edilmekte olup, bu bölge içinde sağlık hizmet alma talebi misafir hasta uygulaması kapsamına girmemektedir. Kişilerin acil haller dışında öncelikle kendi aile hekiminden hizmet almak üzere planlama yapması yerinde olacaktır.
Eğer kişiler eski adreslerine yakın başka bir ilçeye veya mahalleye taşınmış ise aile hekimini değiştirme zorunluluğu bulunmamaktadır. İkamet değiştiğinde Sağlık Bakanlığı tarafından sistem üzerinde otomatik olarak aile hekimi değiştirilmemektedir. İkametgâh değişikliği durumunda aile hekimi değişikliği, kişinin talebine istinaden yapılabilmekte, ikametgâh değişikliğinin tespit edilmesi ancak 30 gün içinde kişinin talep etmemesi halinde ise ilgili Toplum Sağlığı Merkezi/ İlçe Sağlık Müdürlüğünce yapılabilmektedir. Kişiye bilgi verilerek ikametgâhına en yakın ve nüfusu en düşük aile hekimine kayıt edilebilmektedir.
Altı aydan kısa süreli ziyaret veya seyahat amacı hariç olmak üzere yurtdışına çıktıkları belge ve/veya kaynaklar ile tespit edilen kişilerin aile hekiminden kayıtları silinmekte ancak yurda döndüklerinin yine uygun belge ve/veya kaynaklar ile tespit edilmesi halinde yukarıda belirtilen usuller çerçevesinde kendisine en yakın ve nüfusu en düşük aile hekimine kayıt edilmektedir.
Yaşanması arzu edilen bir süreç olmamakla birlikte, sağlık çalışanımızı korumak adına sağlıkta şiddet vakalarında kişilerin aile hekimi kayıtlarının değiştirilmesi söz konusu olabilmektedir.
Vatandaşlarımız Aile Sağlığı Merkezlerinin adres ve iletişim bilgilerine, İl Sağlık Müdürlüğü ve Aile Sağlığı Merkezlerine ait internet sitelerinden veya bulundukları ilçedeki Toplum Sağlığı Merkezi/İlçe Sağlık Müdürlüğünden ulaşabilmektedir.